| اين قلعه كه در قسمت شمالي قزوين قرار دارد ، محل اقامت محمد زمان خان رشوند بوده و او آن را به صورت قلعه اي بزرگ ساخته است . اين بنا از سنگ و ملاط گچ ساخته شده است و داراي برج هايي است كه با سنگ هاي بزرگ به وزن 400 تا 450 كيلوگرم بنا شده است . بناي قلعه به سه بخش تقسيم مي شده كه عبارتند از : اندروني ، بيروني و محل زندگي خدمتكاران . در كنار بناهاي مزبور ، حمام و آسياب و اصطبل جاي گرفته اند . تالار بزرگ بيروني كه محل باريابي نمايندگان و بزرگان هفت ناحيه رودبار بوده هنوز پابرجا است و گچبري هاي جالب آن معرف شكوه و عظمت ديرين آن است . آب انبار بزرگي در قلعه وجود دارد كه ديواره هاي ان با آجرهاي بزرگ ساخته شده است و در حال حاضر نيز از آن استفاده مي شود . بناي مزبور با وجود انكه به شدت آسيب ديده است با اين حال هم اكنون نيز مي تواند عظمت و شكوه دوران آباداني خود را در نظر بيننده مجسم سازد . | |
| آدرس :در قسمت شمالي قزوين |
| نوع بنا : تاريخي قدمت : ساسانيان در شمال روستاي زرگرد كه در ناحيه كوهستاني شمال قزوين قرار دارد و از دهات كوهپايه به شمار مي رود ، بر فراز قله كوهي آثاري از بناهاي ويرانه سنگي به چشم مي خورد كه احتمالا يك قرارگاه و يا يك قلعه نظامي بوده است . در پاي كوه رودخانه اي به نام سنگرود در بستر دره پلنگ دره جاري است . بر روي تپه مرتفع كنار اين دره آثاري شبيه به چهار تاقي هاي دوره ساساني ديده مي شود . | |
| آدرس :در شمال روستاي زرگرد در ناحيه كوهستاني شمال قزوين |
| نوع بنا : تاريخي قدمت : ساسانيان اين قلعه در دهستان طارم قرار دارد و بر فراز تپه بلندي ساخته شده كه قسمت بالاي آن فاقد پوشش گياهي است و به صورت سكويي از سنگ سياه خودنمايي مي كند . اين بنا از سه جهت داراي شيب تند است كه تا حدي دسترسي به بناي روي تپه را دشوار مي سازد . در حال حاضر آب درياچه سدي كه در نزديكي آن قرار دارد تا پاي اين تپه ادامه يافته و چشم انداز زيبايي را پديد آورده است . بناي قلعه ساسان عبارت است از برجي با طرح هشت ضلعي كه در قسمت پايين آن دورتادور ديواري به ارتفاع 2 متر قرار دارد . طول هر ضلع برج از خارج 50/6 متر است . اين بنا كه به دليل دور از دسترس بودن به طور كامل سالم مانده است داراي يك پنجره و يك در با سردري بلند و با شكوه است . پنجره برج در جانب شرق و در آن در قسمت جنوب قرار دارد . قوس در و پنجره هر دو شبيه قوس هاي جناغي است . اطراف قوس هاي مزبور 3 دوره يا 3 قاب قرار دارد كه در عين سادگي به علت ارتفاع چشم گير قوس ها و عمقي كه به كمك سه دوره مزبور براي آنها بوجود آمده به صورت باشكوهي جلوه گر شده اند . در گذشته رو به روي در بنا پلكان پهني نيز وجود داشته كه در حال حاضر ويران شده است . هر ضلع خارجي بنا به صورت طاق نمايي در ميان دو ستون مدور قرار دارد كه در جهت طولي به دو بخش تقسيم شده است . طرح داخل برج عبارت است از يك هشت ضلعي كه در وسط هر ضلع آن طاق نمايي برپا شده است . در كنج ميان دو ضلع و در داخل يكي از ستون ها راه پله مارپيچي به عرض 80 سانتي متر جاسازي شده است كه از آن مي توان به بام بنا رسيد . پوشش زيرين بنا به كمك هشت ترنبه و هشت شكنجي رسمي 10 متري برپا شده است . كاربندي مزبور در كنج ها به صورت ترنبه هاي كم عمق و در حد فاصل آنها با نقش گشنيز مانند به وجود آمده است . به احتمال زياد سقف بناي مزبور داراي دو پوشش بوده كه پوشش خارجي آن به صورت هرمي شكل و شبيه برج (شبلي) بوده است . از اين رو مي توان اين بنا را از نخستين و كهن ترين بناها با گنبد دو پوسته به شمار آورد . اين بنا در دوره هاي بعد از ساساني و آل بويه ساخته شده است و از اين رو حايز اهميت مي باشد . | |
| آدرس :قزوين - دهستان طارم |
| نوع بنا : تاريخي قدمت : دوره اسماعيليان بر فراز كوه بيدلان كه بر الموت رود و طالقان رود مشرف است ، بقاياي قلعه اي مشاهده مي شود كه از دژهاي اسماعيلي است و براي حفاظت دره الموت مورد استفاده قرار مي گرفته است . بقاياي قلعه شيركوه عبارت است از : هشت آب انبار ، يك برج و بخشي از ديوار قلعه . همه اين بناها در دل سنگهاي كوه كنده شده اند . براي رسيدن به قلعه از راهي بسيار دشوار بايد گذشت . قلعه شيركوه در زمان حمله هلاكوخان مغول از بزرگترين قلعه هاي اسماعيليان بوده كه به علت استواري آن و بسياري مردان ، لشكر مغول موفق به تسخير آن نگرديد . | |
| آدرس :بر فراز كوه بيدلان كه بر الموت رود و طالقان رود مشرف است |
| نوع بنا : تاريخي قدمت : ساسانيان اين قلعه در 15 كيلومتري جاده تاكستان – زنجان نزديك روستاي آبك لو بر بالاي كوهي واقع شده است . دسترسي به اين قلعه از راهي است كه از گرده جنوبي به بالاي قله و پاي بناي قلعه منتهي مي شود . در مسير منتهي به قلعه آثاري از سكوهاي متعدد مشاهده مي شود و نشانگر ان است كه در زمان آباداني بنا اين پله ها جهت دسترسي به بناي قلعه ساخته شده اند . موقعيت استقرار بناي قلعه به نحوي است كه از سه طرف بدون فاصله به پرتگاههاي پر شيب منتهي مي شود و تنها از طرف جنوب است كه محوطه اي در جلوي آن وجود دارد . مصالح به كار رفته در بنا بيشتر آجر است . آجرهاي به كار رفته در بناا از نظر ابعاد مانند آجرهاي بزرگ و قطور دوره ساساني اند . اين مسئله و همچنين بررسي مصالح و ملاط به كار رفته در بنا نشان مي دهد كه اين قلعه بنايي مربوط به عهد ساساني و آل بويه است . با توجه به ويراني كامل قلعه ، طرح و نقشه اوليه آن به درستي قابل درك نيست . | |
| آدرس :15 كيلومتري جاده تاكستان – زنجان نزديك روستاي آبك لو |
| نوع بنا : تاريخي قدمت : صفويه (907-1135 ه ق ) اين بناي تاريخي كه يادگاري از دوران صفويه است در وسط يك باغ قرار گرفته است . اين بنا در دو طبقه ساخته شده و تالار بزرگي دارد و در روزگار رونق ، داراي درهاي خاتم كاري ، راهروهايي با تزئينات نقاشي ، كاشي كاري و طلاكاري جالب بوده است كه به مرور زمان اين تزئينات از بين رفته و يا زيبايي اوليه خود را از دست داده است . | |
| آدرس :در قزوين وسط يك باغ |